ارزشیابی‌ مدارك‌ تحصیلی‌ دانشگاه های انگلستان :

مطلب زیر برگرفته از دستور العمل وزارت علوم ایران در مورد موسسات آموزش عال انگلستان میباشد.

تحصیلات‌ پیش‌ دانشگاهی‌

‌‌تحصیلات‌ در انگلستان‌ از پنج‌ سالگی‌ آغاز می‌شود و طی‌ یك‌ دوره‌ پنج‌ ساله‌ ابتدایی‌ كودكان‌ با محیط‌ و نحوه‌ آموزش‌ و شرایط‌ محل‌ تحصیل‌ آشنا شده‌ و وارد دوره‌ متوسطه‌ می‌شوند كه‌ روابط‌ منظم‌تری‌ دارد. این‌ دوره‌ با شركت‌ در امتحانات‌ مربوطه‌ و اخذ گواهینامه‌ General Certificate   Secondary Education (G.C.S.E)   پایان‌ می‌پذیرد. كسانی‌ كه‌ مایل‌ به‌ ادامه‌ تحصیل‌ در مراكز آموزش‌ عالی‌ هستند، باید پس‌ از گرفتن‌ گواهینامه‌G.C.S.E  دوره‌ موسوم‌ به‌A-Level  را طی‌ دو سال‌ با موفقیت‌ بگذرانند.

نمرات‌ این‌ دروس‌ به‌ درجات‌A,B,C,D,E   تقسیم‌ می‌گردد و كسانی‌ كه‌ حداقل‌ دو درس‌ A-Level آنها در سطح‌A,B,C  باشد، می‌توانند وارد دانشگاه‌ شده‌ و برای‌ دوره‌ Bachelor  ادامه‌ تحصیل‌ دهند. افرادی‌ كه‌ نمرات‌ دروس‌ آنان‌D  وE   باشد وارد دوره‌های‌ پایین‌ترH.N.D   می‌شوند یا در مراكز آموزش‌ عالی‌ با كیفیت‌ پایین‌تر تحصیل‌ می‌كنند.

 ‌تحصیلات‌ دانشگاهی‌

‌   ‌برای‌ ورود به‌ دانشگاه‌های‌ انگلستان‌ گذراندن‌ موفقیت‌آمیز امتحانات‌A-Level  حداقل‌ در دو درس‌ الزامی‌ است.

دارندگان‌ دیپلم‌ دبیرستان‌ از بیشتر كشورها نیز برای‌ ورود به‌ دانشگاه‌های‌ انگلستان‌ باید امتحانات‌ فوق‌ را بگذرانند. البته‌ طی‌ سالیان‌ گذشته‌ در مواردی‌ دانش‌آموزان‌ سال‌های‌ آخر كالج‌ها و دبیرستان‌های‌ جامع‌ از طریق‌ تكمیل‌ برگ‌ مخصوص‌ و جایابی‌ مركز گزینش‌ دانشگاهی‌ (UCCA) مجوز ورود به‌ دانشگاه‌ها را یافتند.

بدین‌ صورت‌ كه‌UCCA  مكاتبات‌ لازم‌ را با دانشگاه‌های‌ انتخابی‌ انجام‌ داده‌ و پس‌ از مدتی‌ متقاضیان‌ واجد شرایط‌ را به‌ دانشگاه‌ معرفی‌ می‌كند و دانشگاه‌ نظرات‌ خود را در مورد عدم‌ پذیرش، پذیرش‌ بدون‌ قید و شرط‌ و یا پذیرش‌ با شرط‌ نمره‌ در دروس‌ مخصوص‌ و مصاحبه‌ اعلام‌ می‌كند.

در صورتی‌ كه‌ نمرات‌ دانشجو از حد نصاب‌ لازم‌ كمتر باشد، دانشگاه‌ در ضمن‌ مصاحبه‌ با دانشجو مشكل‌ را رفع‌ یا او را به‌ دانشگاه‌ها یا كالج‌های‌ دیگر معرفی‌ می‌كند. داوطلبان‌ بالای‌ 23 سال‌ در صورت‌ داشتن‌ سابقه‌ كاری‌ مرتبط‌ با رشته‌ می‌توانند بدون‌ پشت‌ سر نهادن‌ دوره‌های‌ A-Level به‌ عنوان‌Mature Student  وارد دانشگاه‌ شوند.

دوره‌های‌ تحصیلی‌

‌. 1دوره‌های‌ هنری‌ و حرفه‌ای‌ منتهی‌ به مدرک HNC,HND, College Diploma  یا  Higher  Diploma   از دوره‌هایی‌ هستند كه‌ پس‌ از دو یا سه‌ سال‌ تحصیل‌ به‌ دلیل‌ شرط‌ ورود آسان‌تر یاA-Level  با نمره‌ تقریبی‌E)  و(D   طی‌ می‌شود.

: Bachelor .2 با سه‌ سال‌ تحصیل‌ یا چهار سال‌ تحصیل‌ با كار توأم‌ (Sandwich Course) است. البته‌ داوطلبین‌ بدون‌ دارا بودن‌ نمره‌A-Level  می‌توانند در برخی‌ از دانشگاه‌ها دوره‌Bachelor  را به‌ شرط‌ پشت‌ سر نهادن‌ یك‌ سال‌ ابتدایی‌ (Foundation Year) آغاز كنند كه‌ در مجموع‌ این‌ دوره‌ چهار سال‌ تحصیلی‌ است. مدرك‌ دوره‌ Bachelor به‌ دو نوع‌Honours  وOrdinary    تقسیم‌ می‌شود و مدرك‌Honours   خود به‌ چهار نوع‌Second 1 (and 2), First  و Third  تقسیم‌ می‌شود.

بدیهی‌ است‌ كه‌ مدرك‌ Honours - First  بالاترین، وOrdinary   پایین‌ترین‌ سطح‌ را دارد. دوره‌های‌Bachelor   چهار سال‌ تحصیلی‌ وSandwich Course ، علاوه‌ بر سه‌ سال‌ تحصیل، كار نظارت‌ شده‌ در كارخانه‌ را به‌ همراه‌ دارد كه‌ معمولاً‌ به‌ صورت‌ دو شش‌ ماه‌ یا یك‌ سال‌ كارورزی‌ بین‌ سال‌های‌ تحصیل‌ است. این‌ دوره‌ جنبه‌ عملی‌ یا كاربردی‌ و حرفه‌ای‌ دارد و امكان‌ اشتغال‌ بیشتری‌ را فراهم‌ می‌آورد.

: Post Gradute Diploma (PGD) . 3كه‌ اخذ آن‌ بعد از گذراندن‌ دوره‌های‌HD,HNC,HND  در دانشگاه‌های‌ كشور انگلستان‌ میسر است. این‌ دوره‌ می‌تواند اولین‌ مرحله‌ از سیر تحصیلی‌ دوره‌ Master نیز باشد.

: Master .4 برای ورود به‌ این‌ دوره‌ امتحانی‌ صورت‌ نمی‌گیرد، بلكه‌ با توجه‌ به‌ نمرات‌ دوره‌ Bachelor، مصاحبه‌ و نظر معرف‌ها، دانشجو پذیرفته‌ می‌شود.

این‌ دوره‌ به‌ دو صورت‌ ارایه‌ می‌گردد: الف‌ - درس‌ و پژوهش‌(By Course)  ب‌ - با پژوهش‌ .(By  Research)  در حالت‌ اول‌ دانشجو پس‌ از شش‌ ماه‌ حضور در كلاس‌ و موفقیت‌ در امتحانات، پژوهش‌ كوتاه‌ مدتی‌ را انتخاب‌ می‌كند كه‌ پس‌ از دفاع‌ موفقیت‌آمیز از آن، به‌ دریافت‌ مدرك‌Master  نایل‌ می‌شود. اخیراً‌ نظام‌Modular  نیز معرفی‌ شده‌ است. در این‌ نظام‌ (Modular) دانشجو حق‌ انتخاب‌ نوع‌ كلاس‌های‌ درسی‌ را  دارد و با انتخاب‌ حدود 5-6 Modul كه‌ هر كدام‌ در حد سه‌ واحد است، تحصیل‌ آغاز می‌شود و سپس‌ انجام‌ پژوهشی‌ مد نظر قرار می‌گیرد. این‌ دوره‌ معمولاً‌ یك‌ سال‌ طول‌ می‌كشد و شروع‌ آن‌ از اكتبر هر سال‌ است.

در حالت‌By Research   كلاس‌ درسی‌ در كار نیست‌ و تنها كار پژوهشی‌ ارایه‌ می‌شود و طول‌ آن‌ معمولاً‌ دو سال‌ است. این‌ دوره‌ می‌تواند همچون‌ دوره‌ دكترا در اكتبر، ژانویه‌ و آوریل‌ آغاز شود.

5- Master of Engineering (MEng): شامل 4 یا 5 سال تحصیل پس از دوره متوسطه می باشد. این دوره با تاكید بر كار گروهی به منظور ارتقای توانمندی های صنعتی داتشجویان ارائه می گردد. در این دوره دانشجو باید در سال های اول و دوم تحصیل معدل مناسب كسب نماید تا بتواند دوره MEng را ادامه دهد. در غیر این صورت دوره را 3 ساله به پایان برده و مدرك BEng دریافت می نماید.

تفاوت اصلی دوره های 4 و 5 ساله به شرح زیر می باشد:

5-1 تعداد واحدهای گذرانده شده: به این صورت كه در دوره 5 ساله بیشتر و عمیق تر گذرانده می شود.

5-2 نوع پروژه انجام شده: در دوره 4 ساله پایان نامه ارائه نمی شود و فقط یك Disertation كه مشابه گزارش كار آزمایشگاهی است توسط دانشجو ارائه می شود ولی در دوره 5 ساله دانشجویان حدود یك سال در صنعت بر روی یك پروژه به عنوان پروزه فارغ التحصیلی كار می كنند كه در نهایت منجر به ارائه یك پایان نامه می گردد.

‌6- M.Phil : این‌ دوره‌ اولین‌ مرحله‌ دوره‌ دكترا(Ph.D)  است، اما به‌ صورت‌ مستقل‌ نیز بعد از دوره‌های‌Bachelor  یاMaster   در بعضی‌ از دانشگاه‌ها و رشته‌ها ارایه‌ می‌شود.

7-  : Ph.D.  این دوره‌ منحصراً‌ با پژوهش‌ است‌ و در این‌ پژوهش‌ باید مجهولی‌ كشف، یا موضوع‌ جدیدی‌ در یكی‌ از رشته‌های‌ علوم‌ ارایه‌ شود. مدت‌ متوسط‌ این‌ دوره‌ سه‌ سال‌ است‌ و در بعضی‌ موارد برای‌ بالا بردن‌ توان‌ نظری‌ دانشجو چند درس‌ یا سمینار نیز ارایه‌ می‌شود.

در نظام‌ تحصیلی‌ انگلستان‌ اخذ مدرك‌Ph.D.  مستقیماً‌ پس‌ از دوره‌Bachelor  نیز ممكن‌ است، كه‌ در این‌ صورت‌ بایستی‌ وضعیت‌ علمی‌ كاملاً‌ مطلوبی‌ داشته‌ باشد.

‌نحوه‌ ارزشیابی‌ مدارك‌ تحصیلی‌

‌‌. 1مدارك‌BTEC Higher, HD, HNC, HND  و كلیه‌ مدارك‌ با 2 یا 3 سال‌ تحصیل‌ كه‌ منجر به‌ اخذ مدرك‌Bachelor  نمی‌شود بعد از دیپلم‌ دبیرستان، "كاردانی" ارزشیابی‌ می‌شود.

‌‌تبصره: مدرك‌Diploma in Art & Design   و دیگر دیپلم‌های‌ هنری‌ با توجه‌ به‌ شرط‌ ورودی‌(داشتن‌ 4 درس‌GCSE  یاFoundation Course  یكساله(( و طول‌ مدت‌ تحصیل‌ سه‌ ساله، "كاردانی" در رشته‌ مربوط‌ ارزشیابی‌ می‌شود.

.2 مدارك‌ ذكر شده‌ در بند یك‌ به‌ همراه Diploma  یک سال‌ تحصیل‌ یا Post Gradute Diploma (PGD)  در مجموع، "كارشناسی" ارزشیابی‌ می‌شود.

.3 مدرک PGD بعد از كارشناسی‌ فقط‌ صحت‌ صدور صادر می‌شود.

4- مدارك MEng 4 ساله تمام وقت با ارائه دیپلم 12 ساله دبیرستان یا مدارك پیش دانشگاهی ایران و یا معادل آن "كارشناسی" ارزشیابی می شود.

5- مدارك MEng 5 ساله تمام وقت با ارائه دیپلم 12 ساله دبیرستان یا مدارك پیش دانشگاهی ایران و یا معادل آن "كارشناسی ارشد" ارزشیابی می شود.

.6 مدارک Master (By Course) با شرط‌ داشتن‌ كارشناسی، "كارشناسی‌ ارشد" ارزشیابی‌ می‌شود.

7- مدرک Master (By Research) وM.Phi با شرط‌ داشتن‌ كارشناسی، "كارشناسی‌ ارشد" ارزشیابی‌ می‌شود.

‌‌تبصره: مدرك‌M.Phil  در صورت‌ دارا بودن‌ كارشناسی‌ ارشد فقط‌ صحت‌ صدور آن‌ تأیید می‌گردد.

8- مدرك‌Architecture Diploma  با دو سال‌ تحصیل‌ بعد ازB.A.  یا معادل‌ آن‌ در معماری، "كارشناسی‌ ارشد" ارزشیابی‌ می‌شود.

9- مدارك‌Ph.D.  با شرط‌ داشتن‌ مدرك‌ كارشناسی‌ ارشد، "دكترا" ارزشیابی‌ می‌شود.

‌تبصره: در صورتی‌ كه‌ مدارك‌ دكترا بدون‌ تحصیل‌ در مقطع‌ كارشناسی‌ ارشد(Master)  و پس‌ از دریافت‌ مدرك‌ كارشناسی‌(Bachelor)  اخذ شده‌ باشد، در ذیل‌ ارزشنامه‌ جمله‌ "این‌ تحصیلات‌ پس‌ از اتمام‌ دوره‌ كارشناسی‌ انجام‌ شده‌ است" قید می‌شود.

‌تبصره: مدارك‌ حرفه‌ای‌ كه‌ بدون‌ تحصیل‌ دانشگاهی‌)آكادمیك ( اخذ شده‌ باشد در هیچ‌ كدام‌ از رشته‌ها ارزشیابی‌ نمی‌شود.

10- مدارك‌ دانشگاه‌ آزاد انگلستان‌(Open University)     فقط‌ در دوره‌ (Bachelor)  كارشناسی‌ (رشته‌های‌ غیر فنی)  با شرط‌ داشتن‌ دیپلم‌ دبیرستان‌ و ارایه‌ گواهی‌ شركت‌ در جلسات‌ حضوری‌ سالیانه، همتراز دانشگاه‌ پیام‌ نور قابل‌ ارزشیابی‌ است‌ و در ارزشنامه‌ عبارت (نیمه‌ حضوری(  ذكر می‌شود.